آغاز اصلاح آزمایشی نظام بانکی از فروردین

به گزارش سرمایه‌گذاری آنلاین ،محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی در مراسم یکصدسالگی بانک سپه گفت: همه مردم از ابتدای تولد تا لحظه مرگ با نظام بانکی سروکار دارند و نظام بانکی سهم بسیار زیادی در ارایه یک تصویر خوب از نظام اقتصادی کشور و ارتباط مستمر با عامه مردم همچون تولید کنندگان و افرادی که برای نیازهای روزمره نیاز به تامین مالی دارند، به همین دلیل بانک‌ها نهاد بسیار مهمی به شمار می روند.
وی با بیان اینکه نظام بانکی با سنین مختلف سرو‌کار دارد و توسعه آن می‌تواند به توسعه اقتصادی کشور منجر شود، تصریح کرد: مدیران بانک سپه از بزرگان صنعت بانکداری کشور بودند؛ تقریبا این بانک‌ها نقش اساسی در توسعه کشور داشتند؛ عموم نوآوری‌هایی که در ۱۰۰ سال قبل در کشور بوجود امده عموما از بانک‌های ملی و سپه شکل گرفته است. حتی سازمان برنامه و بانک مرکزی هم از درون این بانک‌ها بوجود آمده است، به همین دلیل بانک ها سهم عمده ای در توسعه کشور دارند.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان‌اینکه بانک سپه در صنایع مختلف نقش افرینی کرده است، افزود: سال ۱۴۰۴ سالی متفاوت در نظام بانکداری خواهد بود، چون قانون برنامه هفتم برنامه‌هایی در دو سال اول برای ما دیده است و مکلف به اجرای آن هستیم.
وی افزود: برنامه‌های مشخصی برای اصلاح نظام بانکی داریم که از همان تعطیلات عید برنامه‌ها را نهایی کردیم و کار یک بانک را بصورت آزمایشی در عید اغاز کردیم که آن تامین مالی تولید است. مقام معظم رهبری بر سرمایه گذاری بر تولید تاکید کرده اند و مهترین بخش تامین مالی تولید نظام بانکی است و در حال حاضر ۹۲ درصد تامین مالی کشور بر دوش بانک‌ها قرار دارد.
فرزین با اشاره به تامین مالی تولید توسط نظام بانکی گفت: اگر روش‌های تامین‌مالی را توسعه دهیم قطعا سرمایه گذاری در کشور تقویت می‌شود؛ طرحی را شروع کردیم که روش تامین مالی هدفمند است که به دنبال این است که پول در جای خودش بنشیند؛ اسیب شناسی نشان می‌دهد پول در جای خود نمی‌نشیند و کارایی پول کاهش می‌یابد یا پول به سمت بنگاه‌های بزرگ می‌رود و این باعث می‌شود بنگاه‌های کوچک ضعیف شوند و اسیب ببینند، به همین دلیل برنامه‌ای داریم که بصورت هدفمند پول را به بنگاه‌های کوچک هم برسانیم؛ طرح ازمایشی را برای سه ماه در بانک ملی شروع کردیم و این طرح را در همه بانک ها اجرایی خواهیم کرد. یکی از آسیب‌های نظام بانکی این است که روش‌های موثری برای کنترل مصرف نداریم. این طرح به دنبال این است که این آسیب‌ها را کاهش دهد.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: پولی که بابت سرمایه در گردش به بنگاه میدهیم حتما باید منجر به تولید و تامین نیاز‌های تولیدی بنگاه شود؛ جزییات این طرح را هفته اینده به صورت مفصل توضیح میدهیم.
به‌گفته فرزین؛ امسال واحدی به نام تسهیلات کلان در بانک مرکزی راه اندازی می کنیم، زیرا بخش عمده‌ای از تسهیلات بانکی به بنگاه‌های بزرگ داده می‌شود؛ به همین دلیل دفتری برای کنترل تسهیلات واحد‌های بزرگ در بانک راه اندازی می‌شود.
او به تخصصی کردن بانک‌ها و تقسیم ان‌ها به ۶ گروه طبق برنامه هفتم اشاره و تصریح کرد: بانک‌ها یا باید جامع شوند و یا تخصصی شوند یا توسعه ای شود یا تجاری یا قرض الحسنه و... شوند. الان‌عموم بانک‌ها همه کاری را انجام میدهند و رقابت گسترده‌ای به ویژه در سود بانکی هستند. امسال اساسنامه‌ها را تدوین می‌کنیم تا دو سه سال امیدواریم هر بانکی‌را در جایگاه تخصصی خود بنشانیم و دیگر هر بانکی هر فعالیتی نخواهد داشت.
رئیس کل بانک مرکزی به بنگاه داری بانک‌ها اشاره کرد و گفت: بانک‌های مختلف وظایف خاص خود را باید داشته باشند و در حوزه تحصصی خود باید کارشان را انجام دهد؛ بانک باید بنگاه را خلق و واگذار کند نه اینکه بنگاه را اداره کند. هر بانکی باید در جایگاه خود کار کند؛ بانک‌های قرض الحسنه باید رشد کنند و هدفمان توسعه این فرهنگ است نه محدودیت آن.
وی افزود: سه هزار و ۸۰۰ موسسه قرض الحسنه داریم که متاسفانه در گذشته نظارتی بر این‌ها انجام نمی‌شد، به این موضوع ورود کردیم و نظارت‌ها را قوی کرده‌ایم و امسال نیز بیشتر ورود خواهیم کرد. هدف ما توسعه قرض الحسنه‌ها است.
فرزین به کفایت سرمایه بانک‌ها اشاره کرد و گفت: ۳۳۰ همت مجموع سرمایه بانک‌ها بوده است؛ کفایت سرمایه بانک‌ها عملا منفی بود، حتی اگر تمام تحریم‌ها حل شود با این صورت‌های مالی اصلا هیچ کاری ممکن نیست؛ بانک‌ها باید از نظر سلامت مالی آماده همکاری با بانک‌های دنیا باشند، بنابراین بانکها باید افزایش سرمایه دهند تا به کفایت سرمایه لازم دست یابند و بانک ها باید از لحاظ سلامت مالی به استاندارد لازم برای ارتباطت با بانکهای دنیا بدست بیاورند. به عنوان نمونه و قتی که خواساتیم با بانک های روسیه کار کنیم، یکی از مشکلات صورت های مالی بانک سپه و بانک ملی بود، که نشان دارای کفایت سرمایه منفی هستند.
وی افزود: ناترازی نظام بانکی ناشی از ورشکستگی نیست بلکه دارایی موجود است ولی نقدینگی لازم را ندارد.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: در سال ۱۴۰۱ مجموع دارایی سرمایه نظام بانکی ۳۳۰ همت بود، در سال ۱۴۰۳ به ۵۵۰ همت رسید و در سال ۱۴۰۴ به ۱۲۰۰ همت افزایش خواهد یافت. همه بانک‌ها را مجبور به افزایش سرمایه کردیم؛ حداقل سرمایه بانک باید ۲۰ همت باشد و زیر ۲۰ همت دیگر بانکی را نخواهیم داشت. ۱۱ بانک داشتیم که کفایت سرمایه ۸ و بالای ۸ بود که امسال به ۱۶ بانک خواهد رسید. ۹ بانک کفایت سرمایه منفی دارد؛ مابقی بین یک تا ۸ قرار دارند.
وی افزود: بانک ها اگر بنگاه های خود را نفروشند، آن بنگاه به صندوق ضمانت سپرده داده خواهد شد و این صندوق شرکت مدیریت دارایی ایجاد خواهد کرد و این بنگاه ها را خواهد گرفت. سهم تسهیلات از دارایی بانک‌ها از ۵۰ درصد به ۶۳ درصد رسیده است، این موضوع نشان می‌دهد که بانک‌ها از دارایی‌های مازاد خارج می‌شوند. بنابراین بانک‌ها باید اهتمام‌جدی برای خروج از بنگاه‌هایی که مربوط به وظایف شان نیست داشته باشند، بانک‌ها نباید در عملیات دیگری ورود کنند و خودشان درگیر مدیریت بنگاه شوند؛ باید بنگاه را واگذار کنند؛ امسال حتما این کار تشدید میشود.
فرزین درباره اضافه برداشت نظام بانکی گفت: اگر وارد ریشه شویم بخشی ناشی از مطالبات از دولت است؛ هرچه تحریم‌تشدید شد، تامین مالی دولت از بانک‌ها افزایش یافت؛ چندین سال است که مجلس تامین مالی اجتماعی کشور را به دوش نظام بانکی انداخته است، مثل وام ازدواج؛ فشار تامین مالی در نظام بانکی رفته بالا که بخشی منجر به افزایش اضافه برداشت شده است؛ برنامه داریم امسال حداقل ۲۰۰ همت از اضافه برداشت نظام بانکی را کم می‌کنیم.
رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: بانک‌ها ورشکسته نیستند ولی مشکل ناترازی نقدینگی دارند که این مشکل باید حل شود؛ بانک‌ها را نباید با تصویر منفی نشان دهیم؛ برای بانک سپه هم برنامه‌های اصلاحی داریم که اجرا می‌کنیم.
او درباره پولشویی هم گفت: در سال گذشته ۲۷۰۰ همت تراکنش مربوط به اشخاص مظنون به پولشویی را رصد کردیم و با ان‌ها برخورد کردیم؛ منشا بسیاری از پولشویی‌ها میتواند از طریق نظام بانکی باشد، به همین دلیل سختگیری‌های ما در این بخش از سال قبل افزایش یافته است.
فرزین با بیان اینکه باید به افراد مظنونبه پولشویی حساس شد؛ تصریح کرد: امسال هم با همت همکاران نظام بانکی این کار را تقویت می‌کنیم. مدیران شعب باید به پولشویی حساس باشند و آن را گزارش کنند چون بر جذب سپرده بالاتر تمرکز دارند.
رئیس کل بانک مرکزی درباره صورت‌های مالی بانک سپه گفت: با توجه به صورت های مالی سال ۱۴۰۲ این بانک ۲۲۶ همت مطالبات از دولت دارد؛ ۸۵ همت زیان انباشته و امروز ۲۰۲ همت اضافه برداشت دارد. بخش عمده اضافه برداشت بانک سپه به دلیل مطالبات از حاکمیت و دولت است؛ دولت باید تعیین تکلیف کند. دولت یا می‌تواند بانکداری کند یا نه! نمیشود که دولت بانکداری کند و انتظار تامین نیازهایش را داشته باشد بدون اینکه پولی بیاورد؛ دولت هم باید مانند بخش خصوص متعهد به افزایش سرمایه باشد.
فرزین خواستار اجرایی شدن افزایش سرمایه ۲۰۰ همتی بانک‌های دولتی شد و ادامه داد: ما هم اگر ببینیم دولت افزایش سرمایه نمی‌دهد از محل سود خودمان کمک می‌کنیم تا بانک‌های دولتی افزایش سرمایه بدهد؛ اما توانایی حل مشکل کفایت سرمایه بانک‌های دولتی را داریم؛ دولت نباید هزینه‌های خود را به بانک‌ها تحمیل کند.
رئیس کل بانک مرکزی به بنگاه‌های بانک‌های دولتی اشاره کرد و گفت: اصلا نیازی نیست در برخی از این بنگاه‌ها حضور داشته باشند و باید خارج شوند.
وی در پایان گفت: طبق قانون ما میتوانیم به دلیل اضافه برداشت شرکت‌های بانک‌ها را بگیریم ولی علاقه‌ای نداریم دارایی‌های بزرگ بانک‌ها که متعلق به سپرده گذاران هست را بگیریم.