پیش بینی رفتار بازیگران در برابر تهدیدهای ترامپ

به گزارش پایگاه خبری سرمایه گذاری آنلاین به نقل از فارین پالیسی، دولت ترامپ در تلاش است تا اقتصاد ایران را تحت فشارهای بیشتری قرار دهد با این حال دولت های اروپایی و آسیایی تأکید دارند که از برجام سرپیچی نمی کنند. بنابر این انتظار می رود که ترامپ از سیاست های یکطرفه ای برای تحت فشار قرار دادن ایران استفاده کندکه این سیاست ها نیز اثری بر وضعیت ایران نخواهند داشت.

کارشناسان پیش بینی می کنند ترامپ ممکن است سیاست های تحریمی جدیدی را در پیش بگیرد و حتی بخش هایی از توافق را نیز نقض کند و تحریم هایی که در نتیجه برجام تعلیق شده بود به صورت یکجانبه توسط وی نادیده گرفته شود. با این حال سایر کشورهای طرف قرارداد یعنی انگلستان، فرانسه، آلمان، چین و روسیه به شدت از ادامه توافق هسته ای با ایران استقبال می کنند.

فارین پالیسی با اشاره به صحبت های ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل که توافق هسته ای را یکی از بدترین توافق های آمریکا خوانده بود و همچنین با استناد به سخنان برخی مقامات دولت آمریکا همچون نیکی هالی که گفته تهران روح برجام را نقض کرده می نویسد: برخی از مخالفان هسته ای ایران در کنگره در تلاشند تا تحریم های ایران را به گذشته برگردانند. آنان معتقدند تحریم ها باعث شدند تا ایران پای میز مذاکره بنشیند.

در این راستا یکی از سیاست های سخت گیرانه جلوگیری از خرید نفت ایران توسط سایر کشورها بودکه ده ها میلیارد دلار هزینه را به اقتصاد ایران وارد می کرد، اما طبق این گزارش بدون شک ترامپ نمی تواند مانند اوباما تحریم های نفتی را علیه تهران اعمال کند.

فارین پالیسی با اشاره به تحریم های نفتی ایران می نویسد این تحریم ها باعث شد تا میزان فروش نفت ایران از 2.5 میلیون بشکه در روز به کمتر از یک میلیون بشکه کاهش یابد و در این بین کشورهای اروپایی و اسیایی نیز از این سیاست حمایت کردند به طوریکه دولت های اروپایی نیز سیاست های تحریمی موازی با آمریکا را در پیش گرفتند که بر صادرات نفت و سایر کالاهای استراتژیک صادراتی ایران نیز اثرات منفی چشمگیری داشت. حتی برخی کشورها همچون چین، هند، کره جنوبی و ... که توانستند ایالات متحده را متقاعد کنند به خرید نفت از ایران ادامه بدهند میزان خرید خود را با کاهش قابل توجهی روبرو ساختند.

با تمام این احوال با رفع تحریم های غرب علیه ایران، تهران به سرعت به بازار جهانی نفت پیوست به طوریکه توانست در ماه اوت سال جاری میزان تولید خود را به 3.8 و میزان صادرات را به 2.5 میلیون بشکه در روز برساند. در حال حاضر کشورهای اروپایی به همراه چین، هند و کره جنوبی مهمترین خریداران نفتی ایران محسوب می شوند که بیشترین میزان نفت را از تهران خرید می کنند.

در این رابطه جیسون بوردوف، مشاور سابق باراک اوباما در کاخ سفید و مدیر مرکز سیاست جهانی انرژی در دانشگاه کلمبیا معتقد است بعید به نظر می رسد که ایالات متحده بتواند تحریم های گذشته نفتی را علیه ایران تشدید کرده و مثلا صادرات نفت را به سقف یک میلیون بشکه در روز برساند.

کارشناسان معتقدند اگر اوباما تحریم های نفتی را در برابر ایران قرار داد به آن دلیل بود که ایران را پای میز مذاکره با دولت های اروپایی نگه دارد و این اتفاق اکنون افتاده و نیازی به مذاکره مجدد نیست. با این حال ترامپ و برخی طرفداران «دست و پا چلفتی او» به دنبال یک رژیم تحریم جدید علیه ایران هستند که هیچ هدف دیپلماتیکی را دنبال نمی کند چراکه آژانس بین المللی اتمی بارها اعلام کرده ایران از توافق عدول نکرده است.

متیو رید یک مشاور حوزه انرژی در این رابطه معتقد است ترامپ نمی تواند ایران را به تحریم های زمان احمدی نژاد بازگرداند و اتحادیه اروپا نیز در این مسیر واشنگتن را همراهی نخواهد کرد چراکه برای این منظور ترامپ باید به طور یکجانبه همه مشتریان نفت خام ایران را تهدید کند که این موضوع به خشم و مقاومت متحدان آمریکا منجر خواهد شد.

در این بین کارشناسان معتقدند در زمان تحریم های نفت آمریکا میزان تولید آمریکا با افزایش روبرو شده بود که این مسأله باعث شد کمبود یک میلیون بشکه نفت ایران در روز تأثیری بر قیمت ها نداشته است. به علاوه آمریکا برای حل مناقشه پیونگ یانگ به همکاری کشورهایی همچون کره جنوبی، چین، ژاپن و کشورهای اروپایی نیازمند است.

با این حال مخالفان توافق هسته ای می گویند شرکت های اروپایی نهایتا مجبورند بین همکاری با ایالات متحده و بازار این کشور یا همکاری با ایران یکی را انتخاب کنند که به زعم آنها آمریکا را انتخاب خواهند کرد. در این بین اما فارین پالیسی با اشاره به یک تجربه تاریخی مربوط به دهه 1990 می نویسد در آن زمان بیل کلینتون تلاش کرد تا شرکت های اروپایی فعال در ایران را به خصوص شرکت های بزرگ نفتی فعال در ایران را تحریم کند اما کشورهای اروپایی ساکت ننشستند و با تهدید ایالات متحده به بررسی موضوع در سازمان تجارت جهانی روند این تصمیم را متوقف کردند.

دیوید سالیوان نماینده اتحادیه اروپا در واشنگتن در این باره معتقد است اتحادیه اروپا باید از منافع شرکت های اروپایی در قبال تصمیمات واشنگتن حمایت کند. وی معتقد بود اتحادیه اروپا فعلا منتشر مانده تا ببیند واشنگتن چه تصمیمی اتخاذ خواهد کرد و چه منطق هایی را ارایه خواهد کرد.

حتی امانوئل مکرون رییس جمهور فرانسه می گوید: توافق هسته ای ارتباطی به موضوعاتی که ترامپ علیه ایران مطرح می کند ندارد. در این بین دیپلمات های غربی معتقدند ایران قبلا پای میز مذاکره نشسته و توافقاتی را که بر عهده گرفته به خوبی انجام داده است و در برابر واشنگتن هیچ مشوقی ارایه نکرده که ارزش مذاکره مجدد را داشته باشد.