بسته ارزی، کشور را از تک‌نرخی کردن ارز دور می‌کند

به گزارش پایگاه خبری سرمایه گذاری آنلاین، دکتر حمید سپهردوست با بیان اینکه بسته جدیدی ارزی دولت چیز جدیدی نیست و فقط ادامه روند جلوگیری از رانت همراه با فساد را دنبال می‌کند، اظهار کرد: در بسته اعلام شده توسط دولت کاستی وجود ندارد به طوریکه نمی‌توان درباره آیتم‌های آن اشکالی گرفت چرا که توان دولت نیز فراتر از آن نیست، تنها اشکال این بسته مثل همیشه در اجرای آن است و اینکه آیا با سازوکارهای موجود می‌توان از عواقب پدیده اقتصادی تورم جلوگیری کرد.

وی افزود: بدیهی است محدود کردن آن سری از فعالیت‌هایی که در قبل از کنار ارز دولتی با نرخ پایین بهره‌مند می‌شدند جدای از رانت ایجاد شده بازار تولید و مصرف را زنده نگهداشته و جلوی رکود اقتصادی را می‌گرفتند در حالیکه با ایجاد نرخ‌های تورمی به علت محدود شدن منابع ارزی با نرخ مناسب رکود بر بازار حاکم شده، هزینه‌های مصرفی دولت افزایش پیدا می‌کند و در آن طرف قضیه از درآمدهای مالیاتی ناشی از کسب‌وکار عمومی در بازار کاسته خواهد شد.

سپهردوست با اشاره به اینکه مشکلات از زمانی شروع شد که بانک مرکزی ارز را تک‌نرخی کرد، اضافه کرد: هدف بنیادی دولت از تک‌نرخی کردن نرخ ارز، کاهش فاصله نرخ بازار را با نرخ اعلام شده توسط دولت بود اما ملاحظه شد که با اعلام دستوری نرخ ارز آن هم از طریق قاچاق اعلام کردن معاملات ارزی بالاتر از نرخ مذبور و تعطیل کردن صرافی‌ها، پیام ورود سایه تحریم، عدم توانایی دولت در کنترل منابع ارزی به مردم منتقل شد.

وی با بیان اینکه نرخ ارز همواره با تولرانس پایین رشد داشته است، ادامه داد: دولت تک‌نرخی کردن ارز را مطرح کرد تا چند نرخی بودن از بین برود اما در عمل وقتی تک‌نرخی اعلام شد التهاباتی در بازار به وجود آمد و باعث شد فاصله بین نرخ دولت و نرخ بازار بیشتر شود، از طرف دیگر باید بگوییم دولت به دنبال پویایی است و همواره دوست دارد دخالت در سیستم را کم کند، بنابراین بحث تک‌نرخی کرن ارز را مطرح کرد اما بستر لازم برای تک‌نرخی کردن ارز آماده پذیرش آن نبود.

وی با تأکید بر اینکه آمادگی پذیرش تک‌نرخی کردن ارز در جامعه وجود نداشت، تصریح کرد: تک‌نرخی کردن ارز علامتی برای مردم شد که دولت توانایی لازم را همانند قبل ندارد و همین علامت باعث شد مردم به دنبال تبدیل پول‌های خود به سمت منابع ارزی پایدار از جمله دلار بروند .

یک اقتصاددان با اشاره به اینکه با تلاش‌هایی که در حال حاضر می‌شود شاهدیم بسته‌های ارزی، کشور را از تک‌نرخی کردن ارز دور می‌کند، خاطرنشان کرد: در حال حاضر ارز چند نرخی شده، به طوری که می‌بینیم نرخ ارز حجاج، دانشجویان و ... متفاوت است و با فاصله گرفتن قیمت بازار دلار از قیمت اعلام شده دولت پیشنهاد تک‌نرخی کردن ارز شکست خورد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی‌سینا با بیان اینکه ایجاد فاصله بین نرخ دولتی و نرخ بازار باعث ایجاد رانت می‌شود، تأکید کرد: در گذشته این رانت پایین بوده است، به طوری‌که قبل از اعلام تک‌نرخی به سمتی می‌رفتیم که رانت به صفر تبدیل می‌شد.

سپهردوست با تأکید بر اینکه التهابات دولت و تمایل مردم به خروج سرمایه از ایران باعث شده شکاف زیادی بین ارز دولتی و بازار ایجاد شود، یادآور شد: درست است که این شکاف با یک شوک ایجاد شده اما در ادامه از یک روند صعودی برگشت‌ناپذیر پیروی کرده که دولت نمی‌تواند با این روند صعودی بر روی نرخی که کاذب است، پافشاری کند، بنابراین مجبور شد از این نرخ اعلام شده فاصله بگیرد.

این اقتصاددان عنوان کرد: اعمال محدودیت و بهینه‌یابی تخصیص مجدد ارز 4200 تومانی در اصل روی گرداندن دولت از نرخی است که واقعیت کنونی اقتصاد آن را کاذب می‌نامد و حاضر به پیروی از آن طبق بخشنامه‌های دولتی نیست، نظیر عدم تمایل صادرکنندگان محصولات پتروشیمی به واگذاری ارزهای حاصل از صادرات خود در این نرخ وقتی می‌دانند گیرنده این ارز بلافاصله در بازار آزاد آن را تبدیل به قیمت دو برابر می‌‏کند.

وی تأکید کرد: با شکل‌گیری یک روند صعودی در نرخ ارز، هزینه‌های دولت نیز افزایش می‌یابد که باید جبران شود و یکی از راه‌های آن این است که نرخ دلار افزایش یابد.

عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی‌سینا یادآور شد: دولت باید به دنبال رفع موانع و کاهش تأثیر عوامل ایجادکننده روند صعودی نرخ ارز از جمله بی‌اعتمادی، عدم انگیزه برای سرمایه‌گذاری و خروج سرمایه از کشور باشد.

وی خروج سرمایه از کشور را خطرناک دانست و افزود: برای نخستین‌بار پس از انقلاب، اقتصاد ایران فروپاشی را در خود احساس می‌کند و به نظر می‌رسد از مهمترین نشانه‌‏های آن افزایش میل به خروج سرمایه‏های مادی و معنوی از ایران است در حالیکه از سال 1357 تا کنون میل به خروج سرمایه و سرمایه‌گذاری در خارج از کشور تا به این حد نبوده است.

این اقتصاددان بیان کرد: تا زمانی‌که میل به سرمایه‌گذاری در داخل کشور تقویت نشود، اقتصاد ایران هیچ‌گاه به توانمندی لازم خود برای برون‌رفت از بحران نمی‌رسد.

وی با تأکید بر اینکه بسته جدید ارزی دولت محدودکنندگی توان اقتصادی کشور را نشان می‌دهد، خاطرنشان کرد: در بسته جدید صرفا شاخ و برگ‌های مرتبط با تخصیص ارز 4200 تومانی کنده شده و به نوعی نشانگر ضعیف شدن اقتصاد کشور در مقایسه با توانمندی‌های قبلی آن است.

سپهردوست با بیان اینکه با بسته جدید دولت اتفاقات جدیدی در جامعه قرار نیست بیفتد، اعلام کرد: طی 3-2 ماه گذشته انواع بسته‌ها را داشتیم که این بسته نیز ادامه آن است.